Als projectsecretaris werkt Jos Cuppens bij de provincie Zuid-Holland aan zaken rond het beheer van Natuurnetwerk Nederland dat wordt uitgevoerd door terreinbeherende organisaties (TBO’s).

Ruimtelijke ordening en kaarten
“Mijn hart gaat sneller kloppen van ruimtelijke ordening en van kaarten.” Van jongs af aan heeft Jos interesse in kaarten en atlassen. Aardrijkskunde vond hij dan ook het leukste schoolvak. Ook heeft hij Sociale Geografie gestudeerd in Nijmegen. Zijn carrière begon hij in de ruimtelijke ordening. “Ruimtelijke ordening is voor mij de plek waar verschillende ruimteclaims bij elkaar komen, tegen elkaar worden afgewogen en waar goede beslissingen worden genomen. Die goede beslissingen zitten dan in een goed ontwerp. Mijn hart zit niet bij recreatie, stedenbouw of groen, maar bij het bij elkaar laten komen van die verschillende nutten.”

Op een gegeven moment is Jos aan de slag gegaan als zelfstandig ondernemer waarbij hij vooral werkte als secretaris in het overheidsdomein. Hij heeft gewerkt voor werkgevers als het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM), verschillende gemeenten en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Op dit moment werkt Jos als projectsecretaris aan het Natuurbeheerplan van Zuid-Holland. Een plan dat vol staat met kaarten. “Dat vind ik wel gaaf om die te kunnen beïnvloeden.”

Werken als projectsecretaris via Van Dijk
Jos werkt nu ruim een jaar als projectsecretaris, zijn eerste opdracht via Van Dijk Employment Services. “Het eerste contact was wel de opmaat voor de rest. Jan van Workum kwam bij mij thuis en we hebben hier in Den Haag een wandeling door de duinen gemaakt en elkaar op een prettige manier leren kennen.” Ook hebben Jos en Jan laatst nog een broodje gegeten in de binnenstad om bij te kletsen. “Jan organiseert ook Teams-bijeenkomsten tussen mij, mijn opdrachtgever en zichzelf om een vinger aan de pols te houden of alles goed gaat. Dat doet hij keurig.”

De functie van secretaris is volgens Jos erg breed en kan daardoor alles betekenen. Zijn rolopvatting van secretaris is ’extra handjes’. “Omdat het zo breed is, kun je ook dat wat je leuk vindt naar je toe trekken.” In al zijn functies als secretaris is de inhoud van het werk anders, maar heeft hij wel dezelfde drijfveren. Binnen het project of binnen een werkplek probeert hij alles goed te laten verlopen. “Als een oliemannetje probeer ik er tussen te zitten waar het piept en kraakt en juist daar assistentie te verlenen. Op deze manier kunnen wensen van mensen concreet worden gemaakt.” Als secretaris spoort hij de juiste mensen aan om de acties echt uit te voeren. Zo heeft hij voor zijn team Beheer Natuurnetwerk Nederland (NNN) een dashboard gemaakt waarmee inzichtelijk kan worden gemaakt hoe alles ervoor staat.

Nederlandse natuur
Het beheer van de Nederlandse natuur is van het rijk overgegaan naar de provincies. De provincie Zuid-Holland geeft subsidies aan de terreinbeherende organisaties (TBO’s), zoals Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en stichting Het Zuid-Hollands Landschap die het daadwerkelijke beheer van de natuur in Zuid-Holland uitvoeren. Het Natuurbeheerplan, waar Jos aan werkt, geeft aan waar welke beheerwaardige natuur aanwezig is en welke beheerdoelen hiervoor gelden. Het plan bevat de begrenzing van de gebieden waar subsidiëring van beheer en ontwikkeling van natuur kan plaatsvinden. Per natuurtype zijn andere maatregelen nodig voor het beheer, deze staan allemaal in het plan beschreven. De terreinbeherende organisaties kiezen zelf welke maatregelen ze uitvoeren. “Na een cyclus van 6 jaar controleren wij of de natuur de kwaliteit heeft die het zou moeten hebben. Dan geven wij de natuurkwaliteit aan met laag, middel of hoog.”

Eigendomsgrenzen
Bij de eerdere natuurbeheerplannen die het team Beheer NNN openstelde, ontvingen zij reacties van grote terreinbeherende organisaties over de belangrijkste aanpassingen. Hierbij gaat het om verschillen over de eigendomsgrenzen waarop de subsidies zijn gebaseerd. “Het lijntje is dan net verkeerd getekend op de kaart. Je hebt dan aan de ene kant een hele technische aanpassing van een kaart in de bijlage van het plan, maar er zit bijvoorbeeld wel een €2 ton extra per jaar aan subsidies aan vast.” Het team heeft nu de ambitie om de eigen kaart en die van de terreinbeherende organisaties strakker op elkaar te laten krijgen.

Natuurbeheerplan Zuid-Holland 2023
Terwijl het Natuurbeheerplan Zuid-Holland 2022 al vastgesteld is, is Jos momenteel druk bezig om de kaarten goed te krijgen voor het Natuurbeheerplan Zuid-Holland 2023. Het beheer dat in 2023 betaald gaat worden, moet de provincie al in 2022 vaststellen. Hierbij moet het proces al in 2021 worden gestart. In dit proces werkt Jos nu in 43 stappen toe naar het eindproduct.

Uitdagingen
In deze coronatijd vergadert het team van Jos veel digitaal. Toch vindt Jos het ook nodig om af en toe fysiek bij elkaar te komen om de club bij elkaar te houden en een groepsgevoel te creëren. “Binnen mijn rolopvatting van secretaris zit ook het moederen over de club”. Door veel thuiswerken is het ook lastig om alle neuzen dezelfde kant op te hebben staan en te houden. Om iedereen fysiek bij elkaar te laten komen is erg lastig, maar het grootste gedeelte van het team komt af en toe bijeen.

Een persoonlijke uitdaging van Jos binnen zijn functie is dat hij beter wil worden in geografische informatiesystemen (GIS-applicaties). “We hebben een GIS-expert in ons midden en die doet de GIS-verwerking van alle aanpassingen, maar zelf zal ik daar toch ook wel iets makkelijker in willen worden. Dus die ambitie heb ik wel.” De provincie Zuid-Holland staat open voor dit soort ambities en biedt allerlei GIS-cursussen. Jos heeft zijn ambitie omgezet in het volgen van één van deze cursussen en gaat daarmee aan de slag met zijn liefde voor kaarten.